Animal Assisted Therapy

&

Εργοθεραπεία Παιδιών

Μια νέα σχέση. Ή όχι;

Η σχέση φιλίας και αγάπης μεταξύ ανθρώπου και ζώου είναι γνωστή από την αρχαιότητα.  Τα τελευταία χρόνια σε διάφορους πληθυσμούς παρατηρούμε όλο και σε περισσότερους κλάδους της επιστήμης την εμπλοκή των ζώων ως μέσω θεραπείας.

Αφορά προγράμματα που χρησιμοποιούμε τα ζώα ως θεραπευτικό εργαλείο, με άλλα λόγια λειτουργούμε συμπληρωματικά στις παρεμβάσεις.

Είναι γνωστά με την ονομασία  Animal Assisted Therapy.

Εργοθεραπεία και Animal Assisted Therapy

Τα  ευρήματα που φέρνει στο φως η επιστημονική κοινότητα έχουν δείξει ότι η ενσωμάτωση των ζώων στα προγράμματα εργοθεραπείας έχουν σημαντικά οφέλη για τον πελάτη και το ευρύτερο πλαίσιο στο οποίο εκείνος ζει. Η εισαγωγή ενός ζώου στις συνεδρίες ενισχύει το σκοπό  της επιστήμης της εργοθεραπείας.

Βοηθούν στην αυτονομία για τη μέγιστη δυνατή λειτουργικότητα του ατόμου στις καθημερινές δραστηριότητές του.

Ο Ρόλος των Ειδικά Εκπαιδευμένων Ζώων

    Τα ζώα που χρησιμοποιούνται στην υποβοηθούμενη θεραπεία με ζώα (AAT) διαφέρουν από τα κατοικίδια που έχουμε συνηθίσει να μας προσφέρουν αγάπη και αφοσίωση. Ακόμα και από τα ζώα διάσωσης, που ως γνωστό, είναι οι σκύλοι – βοηθοί που εκτελούν εργασίες για άτομα με τύφλωση, κώφωση ή κινητικές δυσκολίες. Τα AAT είναι ειδικά εκπαιδευμένα για να συμμετέχουν σε σκόπιμες δραστηριότητες που βελτιώνουν δεξιότητες του παιδιού σε όλους τους τομείς έργου, κινητικό – αισθητηριακό (αδρή, λεπτή κίνηση, αισθήσεις), γνωστικό και δραστηριότητες καθημερινής ζωής (σχολείο, παιχνίδι). Παράλληλα, παρέχουν σωματική, ψυχολογική και συναισθηματική υποστήριξη, ενώ παράλληλα είναι υπάκουα και απολαμβάνουν αυτό το οποίο κάνουν.

Σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Σύλλογο Εργοθεραπευτών, η ενασχόληση με τα ζώα θεωρείται σκόπιμη υποστηρικτική δραστηριότητα με σκοπό την βελτίωση, αποκατάσταση και διατήρηση των δεξιοτήτων του ατόμου. Συνεισφέρει στη συναισθηματική κατάσταση του και στην απόκτηση μιας δομημένης καθημερινής ρουτίνας. Είναι το μέσω για κοινωνική ένταξη και αλληλεπίδραση καθώς, όπως είναι γνωστό, η κοινωνία μας έχει την τάση να βλέπει το άτομο ως τον ιδιοκτήτη του ζώου και όχι ως το άτομο με αναπηρία. Επομένως, από την θεραπευτική παρέμβαση με ζώα, σημειώνεται χαμηλότερο επίπεδο άγχους, βελτιωμένη κοινωνική εικόνα, ανάκτηση της αυτοεκτίμησης και της αυτοαποτελεσματικότητας.

Τα παιδιά είναι πιο υπεύθυνα απέναντι σε έναν ενήλικα στη παρουσία ενός ζώου. Το ζώο προτρέπει τα παιδιά να πάρουν περισσότερες πρωτοβουλίες.  Συνδέονται με το ζώο για να εκφράσουν τα συναισθήματα: θυμός, λύπη, χαρά, μυστικά. Το ζώο λειτουργεί θετικά σε σχέση με τη συγκέντρωση και τη διατήρηση μιας καθημερινής ρουτίνας. Βοηθάει τα παιδιά να αποβάλουν το άγχος και να βελτιώσουν τις κοινωνικές δεξιότητες.

Τα Ωφέλη της Θεραπείας με ζώα

Οι έρευνες, αν και υστερούν σε αριθμό στον ελλαδικό χώρο, έχουν δείξει ότι η θεραπεία με τη βοήθεια του σκύλου βοηθάει σημαντικά στην ανάπτυξη, βελτίωση ή/και διατήρηση των δεξιοτήτων των παιδιών σε όλους τους τομείς έργου.

Επομένως έχουμε σε επίπεδο:

• Γνωστικό: συγκέντρωση, επίλυση προβλημάτων, ενίσχυση μνήμης, διαδοχικότητα, σχεδιασμός, οργάνωση, εκτέλεση, ολοκλήρωση.
• Ψυχοκοινωνικό: υπερηφάνεια, αίσθημα ευθύνης, ενεργοποίηση και πρωτοβουλία, σωστός και επιτρεπτός τρόπος αγγίγματος.
• Αισθητικό – Κινητικό: κινητικός έλεγχος, αμφίπλευρος συντονισμός, ενδυνάμωση κορμού/χεριού/καρπού, λεπτή κινητικότητα, οπτικό – κινητικό έλεγχο συντονισμό, αισθητηριακή επεξεργασία.
• Δραστηριότητες καθημερινής ζωής: φροντίδα άλλων, οργάνωση και διατήρηση λειτουργικού χώρου.

Συγγραφή – Επιμέλεια Άρθρου

Βάνα Λιούμη – Εργοθεραπεύτρια