Πώς μπορείτε, όμως, σε αυτή την περίοδο να βοηθήσετε ουσιαστικά το παιδί σας στην ανάγνωση;

Παρακάτω θα βρείτε ορισμένους πρακτικούς τρόπους με τους οποίους θα μπορέσετε να βοηθήσετε αποτελεσματικά το παιδί σας στα πρώτα του αναγνωστικά βήματα. Όμως στην προσπάθειά σας να βοηθήσετε το παιδί σας στην ανάγνωση, μην ξεχνάτε ότι το παιδί πρέπει να προσλαμβάνει ολόκληρη τη διαδικασία ως παιχνίδι και όχι ως αγγαρεία, εντάσσοντάς το στο πρόγραμμά του μ’ευχαρίστηση.

• Tα παιδιά της Α΄Δημοτικού πρώτα μαθαίνουν τους ήχους πχ. «αα», «βου», «γου» και έπειτα τη γραπτή τους αποτύπωση. Τα παιδιά δηλαδή καλούνται να μάθουν να αντιστοιχούν τους ήχους με τα γράμματα, ώστε να αποκωδικοποιηθούν τα γραπτά σύμβολα. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να υιοθετήσετε κι εσείς ανάλογο τρόπο «διδασκαλίας» των γραμμάτων στα παιδιά σας.

• Καταλυτική βοήθεια είναι η εξάσκηση των παιδιών στο χωρισμό των λέξεων καθώς και στην ομοιοκαταληξία, καθώς με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν τα παιδιά να χωρίσουν τις λέξεις σε συλλαβές και τα φωνήματα που τις αποτελούν

ΤηνάνοιξηοΝίκοςπηγαίνειεκδρομήστοόμορφοποτάμι.

• Δώστε μεγάλη έμφαση στους διφθόγγους αι, ει, οι και αυ, ου, ευ και εξηγήστε στα παιδιά σας όσο πιο απλά μπορείτε την ειδική προφορά αυτών των διφθόγγων, αφού συμβουλευτείτε πρώτα τη σχολική γραμματική ως προς τους κανόνες (π.χ. το αυ διαβάζεται «αβ» ή «αφ», ενώ το ου διαβάζεται «ουου»)

• Διαβάστε το κείμενο που έχουν για ανάγνωση με αργό ρυθμό δείχνοντας με το μολύβι τους τι ακούνε κάθε φορά και βάλτε τους να λένε τις λέξεις που παραλείπετε κατά τη διάρκεια της ανάγνωσής σας. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, σειρά έχει να διαβάσει το παιδί σας. Θα βοηθούσε αρκετά αν κρύβατε τη γραμμή που διαβάστηκε χρησιμοποιώντας ένα κομμάτι χαρτί και αν δείχνατε την κάθε λέξη που διαβάζουν μ΄ ένα μολύβι. Αυτό θα βοηθήσει στην κίνηση του ματιού.

• Επίσης, θα μπορούσατε να ηχογραφήσετε το παιδί σας, ώστε να ακούσει τον εαυτό του να διαβάζει και να επισημάνει τις λέξεις που τον δυσκολεύουν αρκετά ώστε να εξασκηθεί περισσότερο.

• Τονίστε τους την προφορά των διπλών συμφώνων μπ, ντ, γκ, τς, τζ και στη συνέχεια των ξ και ψ.

• Χρησιμοποιήστε τον υπολογιστή σας. Συγκεκριμένα μπορείτε να μετατρέψετε κάποια αποσπάσματα από το σχολικό βιβλίο, σε powerpoint με χρωματιστά μεγάλα γράμματα και εικόνες.

• Συλλαβίστε αργά, με σταθερή φωνή δίνονας έμφαση στο σημείο όπου τονίζεται η κάθε λέξη, ώστε να καταλάβουν τους ήχους των γραμμάτων μέσα στη λέξη.

• Συνδυάστε τους ήχους των φωνημάτων (γραμμάτων) με εικόνες/ πρόσωπα/ καταστάσεις: π.χ. «Όταν κρυώνουμε κάνουμε μπρρρ» ή «Όταν κάτι που μας αρέσει, κάνουμε μμμ» κ.λπ.
• Αφήνετε σημειωματάκια στο παιδί, με αυτοσχέδιες ζωγραφιές ή αυτοκόλλητα, ώστε το παιδί να συνδυάζει τις εικόνες με τις λέξεις.

• Αφήστε τα παιδιά σας να σας «βοηθήσουν», διαβάζοντάς σας τη λίστα με τα ψώνια.

• Επιλέξτε καρτούν με υπότιτλους.

Η κατάκτηση και αυτοματοποίηση του μηχανισμού της ανάγνωσης είναι βασική προτεραιότητα στην Α’ Δημοτικού. Η αναγνωστική δεξιότητα εξελίσσεται συνεχώς σε όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Συνήθως έως τα Χριστούγεννα περίπου της Α Δημοτικού, τα περισσότερα παιδιά μπορούν να συλλαβίζουν λέξεις. Έως το Πάσχα, το αργότερο ως το καλοκαίρι, οι περισσότεροι έχουν αρχίσει να διαβάζουν (άλλος πιο γρήγορα, άλλος πιο αργά, ανάλογα με το ρυθμό κάθε παιδιού) και ανατρέχουν στο συλλαβισμό μόνο για να αποκωδικοποιήσουν λέξεις ‘δύσκολες’.

Ένα παιδί που συλλαβίζει τελειώνοντας την Α’ Δημοτικού, δυσκολεύεται να αυτοματοποιήσει το μηχανισμό της ανάγνωσης, το οποίο θα επηρεάσει και τη μετέπειτα αναγνωστική του επίδοση, τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια του δημοτικού. Γι΄αυτό χρειάζεται έγκαιρη παρέμβαση με ειδικές ασκήσεις στον τομέα αυτό, για να διευκολυνθεί και η κατάκτηση του γραπτού λόγου.

Συγγραφή και επιμέλεια άρθρου

Σεβδαλή Μαρία, Φιλόλογος